Of waarom werkdruk en gebrek aan autonomie een ondergeschikte rol spelen bij Burn-out

De laatste tijd wordt er weer heel veel aandacht besteed aan Burn-out. Een onlangs door TNO uitgebracht rapport laat zien dat er nog steeds een toename is aan mensen die in de gevarenzone komen of daar al overheen zijn. Steeds meer mensen vallen uit.

Wat ons in deze rapportages opvalt is dat de focus vooral ligt op externe factoren als werkdruk en gebrek aan autonomie in het werk. Daarnaast worden life events ook vaak genoemd als oorzaak. Dat lijkt logisch, maar is het meestal niet.

Het verbaast ons ook. De afgelopen bijna 30 jaar hebben we honderden mensen geholpen met het oplossen van hun Burn-out. In al deze trajecten hebben we geleerd dat werkdruk en autonomie een ondergeschikte rol spelen. Het kunnen wel triggers zijn. Maar de oorzaak ligt in oplossingsstrategieën en gewoontepatronen. Met andere woorden: hoe ga ik om met werkdruk, gebrek aan autonomie en persoonlijke problemen.

Wanneer je iemand met een Burn-out helpt inzicht te krijgen in die patronen en helpt die om te buigen, zul je merken dat, ook in onveranderde omstandigheden, hij of zij een sterke stressreductie gaat ervaren en meer grip op zijn of haar leven krijgt. Dit zorgt er tevens voor dat het risico op een volgende Burn-out tot praktisch nul daalt.

Het lijkt er soms op dat we tegen muren lopen te praten. Er bestaat bij nieuwe opdrachtgevers vaak een flinke dosis scepsis wanneer ze met ons in zee gaan. Nog steeds na dertig jaar. Ook in praatprogramma’s op radio en TV waar we voor worden uitgenodigd merken we vaak ongeloof over onze aanpak. Soms zelfs weerstand. Hieronder zal ik proberen aan te geven hoe ons traject en onze filosofie zich onderscheidt van de meeste van onze concullega’s.

Onze benadering gaat uit van een ontwikkelings-psychologisch model. Dat houdt in dat wij onze behandelingen richten op de oplosstrategieën en gewoontepatronen die mensen gedurende hun leven hebben opgebouwd. Bij Burn-out spelen vaak enkele of meerdere van de volgende kenmerken een rol:

• Ja-zeggen-niet-nee-zeggen (angst afgewezen te worden wanneer je nee zegt)
• perfectionisme (wat zullen ze wel niet denken als ik broddelwerk lever)
• controlegerichtheid (motie van wantrouwen; iets kan niet zomaar goed gaan)
• bovenmatig toegewijd (ze mogen niet denken dat het me niet interesseert)
• rechtlijnig denken (er moet een enige en ondeelbare waarheid zijn).

Veel van deze kenmerken ontwikkelen zich als oplosstrategie in de puberteit. Door de groei van het brein wordt de puber zich bewust van zijn of haar plek in de grotere context. Dat leidt veelal tot onzekerheden die op de een of ander manier gecontroleerd moeten worden. Twee extreme oplossingen zijn een negatief zelfbeeld (als ik afgewezen word is dat logisch, want ik wist al dat ik afwijsbaar was) en een overschat zelfbeeld (die mensen weten niet waar ze het over hebben, belachelijk dat ze mijn genie niet zien). Het eerste komt vooral voor boven de 35, verrassend is dat je momenteel bij de jongeren vooral dat laatste in de vorm van krenking tegen komt.

Onze aanpak grijpt in op verandering van deze patronen en strategieën, alsook op het aanleren van meer flexibele en bredere keuze strategieën. Hierdoor gaan ze beter en effectiever functioneren dan ze ooit hebben gedaan.

Meer weten? Neem gerust contact met ons op!